اگر شما به تماشای برنامه‌های پزشکی یا فیلم‌هایی که در آن‌ها نشان داده میشود که چگونه بیماران از وقوع حادثه تا ورود به بیمارستان و درمانشان نهایت اهتمام را دارند، احتمالاً به وجود کیسه‌های پلاستیکی پرده‌دار بر روی دهان بیماران توجه کرده‌اید. شاید سوالی در ذهن شما ایجاد شده باشد که این کیسه‌ها چه هستند، چگونه استفاده می‌شوند و چه منظوری دارند. آمبوبگ چیست؟ در این مقاله از تجهیزات پزشکی طبجا به این سوال پاسخ می دهیم.
این کیسه‌ها به نام “آمبوبگ” شناخته می‌شوند و در این مقاله ما قصد داریم توضیحاتی در مورد آن‌ها ارائه دهیم و نقش آن‌ها در درمان مشکلات قلبی و تنفسی (CPR) را مورد بررسی قرار دهیم. امیدواریم که این مقاله به شما کمک کند تا به سوالاتتان دست پیدا کنید.
آمبوبگ یک ابزار پزشکی حیاتی است که در شرایط اضطراری و وقتی نیاز به تأمین هوا برای بیمارانی که تنفس آن‌ها متوقف شده یا مختل شده است، به کار می‌رود. این ابزار به تأمین اکسیژن به ریه‌های بیمار کمک کرده و در ترتیبات CPR و اسعاد قلبی و تنفسی بسیار مؤثر است. افراد آموزشدیده و حرفهای معمولاً از آن استفاده می‌کنند، اما در موارد اضطراری، افراد عادی که آموزش‌های مربوطه را دیده‌اند می‌توانند از آن بهره برند تا جان بیمار را نجات دهند.
تاریخچه آمبوبگ چیست؟
اختراع کیسه‌های ماسک هوا (AMBU) توسط دکتر هنینگ روبن در سال 1954 بسیار مهم بود و این ابزار به تأمین هوا و اکسیژن به بیماران در مواجهه با مشکلات تنفسی کمک کرد. این تجهیزات به عنوان بخشی ضروری از تکنیک‌های اسعاد قلبی و تنفسی (CPR) و مراقبت اورژانسی در سطح جهانی شناخته شده‌اند. تاریخچه این مخترع و توسعه تکنولوژی آمبوبگ‌ها از اهمیت تاریخی و پزشکی بالایی برخوردار است.
نحوه عملکرد انواع آمبوبگ
انواع آمبوبگ
آمبوبگ یک ابزار پزشکی حیاتی است که با وارد کردن هوا به داخل ریه‌های بیمار از طریق ماسک و فشرده‌سازی کیسه، در تأمین تنفس بیماران در مواجهه با مشکلات تنفسی بهره‌مند است. ویژگی‌هایی مانند دریچه valve برای جلوگیری از ورود فشار هوای بیشتر به سیستم تنفسی بیمار و همچنین استفاده از لارنگوسکوپ برای لوله‌گذاری می‌تواند نقش مهمی در عملکرد صحیح آمبوبگ داشته باشند. این ابزار بسیار مؤثر در ارائه مراقبت‌های پزشکی اورژانسی و CPR بوده و توانایی تنظیم سرعت فشرده‌سازی و باد کردن مجدد کیسه به تناسب وضعیت بیمار را فراهم می‌کند.
اجزای آمبوبگ
آمبوبگ دارای اجزای مختلفی است که در عملکرد آن نقش دارند. مهمترین اجزا شامل رابط اکسیژن، بگ ذخیره و دریچه ویو هستند. این اجزا به راحتی جدا می‌شوند و می‌توانند با استفاده از ماده‌ای مخصوص به مدت ۱۵ دقیقه عفونی شوند. آمبوبگ دارای یک شیر یک طرفه است که موجب پر شدن خودکار کیسه هوا میشود و از خالی شدن آن جلوگیری می‌کند. این ویژگی مهمی است تا همیشه بیماران به مقدار لازم از هوا تأمین شوند.
نمونه اجزای آمبوبگ
آمبوبگ باید شفاف باشد و به رابط اکسیژن وصل شده باشد و همچنین بگ ذخیره نیز به آن متصل باشد. این ارتباط با بگ ذخیره باعث ایجاد خلوص اکسیژن ورودی به حدود 90% میشود.
آمبوبگ این امکان را فراهم می‌کند که غلظت هوای دم بیمار را با اتصال ماسک به مخزن اکسیژن کنترل کرده و یا آن را به مقدار دلخواه افزایش دهید. دریچه‌ای که بر روی آمبوبگ نصب شده است، دارای درجات 20، 30 و 40 سانتی‌متر آب است. این دریچه در هنگام تهویه با ماسک صورت باید باز باشد و در زمان تهویه از طریق لوله تراشه دریچه در حالت باز قرار گیرد.
اگر فشار راه هوایی از درجه‌ای که تنظیم شده باشد، مثلاً 40 سانتی‌متر آب بیشتر باشد، فشار هوای اضافی به سیستم تنفسی بیمار اعمال نمیشود و از دریچه خروج خارج میشود و این موجب کنترل فشار هوا میشود.
کاربرد های آمبوبگ چیست؟
آمبوبگ با اتصال به مخزن اکسیژن و تنظیم جریان اکسیژن به 10 لیتر بر دقیقه، به بیماران امکان تأمین اکسیژن بهتری را میدهد. این ابزار می‌تواند با استفاده از ماسک بر روی مجاری تنفسی بینی و دهان یا با استفاده از ادابتور ماسک بر روی لوله تراشه مورد استفاده قرار گیرد.
تعداد تنفس‌ها با آمبوبگ در سنین مختلف متفاوت است. در کلیه گروه‌های سنی، تنفس با آمبوبگ بین 8 تا 10 تنفس در نظر گرفته میشود. در نوزادان و کودکان معمولاً 12 تا 20 تنفس و در بزرگسالان 10 تا 12 تنفس در دقیقه صورت می‌گیرد. آمبوبگ معمولاً در موارد زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد:
- در کمک‌های اولیه تنفسی قبل از انتقال بیمار آسیب‌دیده قلبی یا تنفسی به بیمارستان.
- در مواقعی که کودکان دچار تنگی نفس می‌شوند.
- زمانی که لوله‌گذاری داخل تراشه (intubation) امکان‌پذیر نیست یا منع شده است.
- در مواردی که درمان‌ها یا جراحی‌های کوچک نیاز به لوله‌گذاری داخل تراشه ندارند.
آمبوبگ یکی از ابزارهای حیاتی در تیم‌های اورژانسی است و در تأمین تنفس اورژانسی و مراقبت‌های پزشکی اهمیت زیادی دارد.
نکات پر کاربرد در نحوه استفاده از آمبوبگ چیست؟
- قبل از شروع استفاده از آمبوبگ، باید کیسه (مخزن اکسیژن)، ماسک و لوله اکسیژن را به آن وصل کنید.
- برای جلوگیری از مسدود شدن مجاری تنفسی توسط زبان، از مکمل راه هوایی به نام “بلوک گلوت” یا “بایت بلوک” استفاده کنید.
- در صورتی که بیمار روی زمین خوابیده است، ماسک را روی صورت بیمار قرار داده و با دو نفر (یک نفر ماسک را در محل خود نگه داشته و نفر دیگر کیسه را فشار دهد) به تهویه مکانیکی بپردازید.
- مقدار تنفس‌ها با آمبوبگ بر اساس فرمول تعیین میشود و برای بزرگسالان حدود 10-12 بار در دقیقه و برای کودکان 12-20 بار در دقیقه است.
- در صورت استفاده از تراشه، تعداد تنفس‌ها برای همه گروه‌های سنی باید بین 8 تا 10 تنفس باشد.
- برای تهویه مکانیکی بیمار با آمبوبگ، ماسک را در حالت درست روی صورت بیمار قرار دهید و با فشار دادن کیسه به تنفس ادامه دهید.
- توجه داشته باشید که ماسک باید به درستی بر روی صورت قرار گیرد و قفسه سینه بیمار بالا برود تا هوا به اندازه کافی وارد ریه‌ها شود.
- میزان اکسیژن تولید شده توسط آمبوبگ به مواردی مانند اندازه کیسه (آمبوبگ بزرگسال، کودک یا نوزاد)، اتصال یا عدم اتصال کیسه آمبو به مخزن اکسیژن، اندازه و شدت جریان اکسیژن خروجی از کپسول در زمان اتصال کیسه آمبو به مخزن اکسیژن بستگی دارد.
استفاده صحیح از آمبوبگ در موارد اورژانسی بسیار حیاتی است و نیاز به آموزش مناسب دارد.
سوالات متداول در رابطه با آمبوبگ
- چگونه آمبوبگ استفاده میشود؟
آمبوبگ با اتصال به مخزن اکسیژن و ماسک، به بیمار اکسیژن میرساند و تنفس مکانیکی انجام میدهد. - آیا آمبوبگ برای استفاده عمومی توصیه میشود؟
استفاده از آمبوبگ عمومی بدون آموزش مناسب توصیه نمیشود. این ابزار باید توسط افراد آموزشدیده و حرفهای مورد استفاده قرار گیرد. - چگونه میتوان آمبوبگ را تمیز کرد؟
آمبوبگ باید بعد از هر بار استفاده به دقت تمیز شود. این شامل جدا کردن قطعات قابل جداشدن آمبوبگ و شستشو با مواد ضدعفونی مخصوص میشود.
